Haziran 14, 2025

Rip Akıntısına Kapılanlara Teklifler

İTÜ öğretim üyesi Deniz Bayraktar Bural, rip akıntısına kapılan şahıslara panik yapmadan kıyıya paralel yüzmelerini önerdi. Bural, akıntının tehlikeleri ve tespit yollarını anlattı, Türkiye'deki şuur seviyesinin arttırılması gerektiğini vurguladı.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Deniz Bayraktar Bural, bilhassa Karadeniz kıyılarında tesirli olan ve halk ortasında “çeken akıntı” olarak bilinen rip akıntısına kapılan bireylerin panik yapmadan kıyıya paralel yüzmesi teklifinde bulundu.

Bural, AA muhabirine yaptığı açıklamada, rip akıntılarının, kıyı şeridinden açık denize hakikat gelişen ve çok güçlü olabilen akıntılar olduğunu söyledi.

Bu akıntıların oluşumunda en değerli etkenin taban batimetrisi (kum tepeceği-yarık-kum tepeceği) ve kıyıya paralel ilerleyen dalgaların kırılması olduğunu belirten Bural, “İlerleyen dalgalar kum tepeciği üzerinden sığlaşma tesiri nedeniyle kırılıyor. Kırıldıktan sonra da bu yarık içerisine süratle geri girerek açık denize yanlışsız çok şiddetli bir akıntı oluşmasına sebep oluyor. Bu noktada aslında kırılan dalgaların formu bozulup bir akıntıya dönüşmüş oluyor.” dedi.

Bural, kumlu bir deniz yapısı ve kırılan dalgaların olduğu her türlü yerde çeken akıntı oluşabildiğini vurgulayarak, “Ancak bunun oluşumunu etkileyen öteki faktörler de var. Mesela su uzun aralarda kıyı şeridine gerçek sığlaşıyorsa ve de ince yapılı bir kum kelam mevzusuysa, kum tepeceği-yarık-kum tepeceği halinde bir taban batimetrisi kelam mevzusuysa, dalgalar kırılıyorsa yeniden bunlar taban akıntısının olmasında tesirli olabilir. Rüzgarın şiddeti dalgaların yüksekliğini ve dönemini artırdığı için bu da çeken akıntının oluşmasına katkı sağlayacaktır.” diye konuştu.

Rip akıntısını tespit etmenin kolay olmadığını söyleyen Bural, şöyle devam etti:

“Fakat kırılan dalgalar üste taşınacağı için deniz suyunun yüzeyini bulanıklaştıracak ve kahverengi bir imaja yol açacaktır. Suyun üzerinde kısmi bir kahverengilik görüyorsak, bu noktada çeken akıntı vardır diyebiliriz. Tekrar çeken akıntının istikamet değiştirmesinden dolayı, açık denizden ilerliyor o kıyıya hakikat, daha sonra kıyıdan, o yarıktan geriye giderken su yüzeyinde bir köpüklenme kelam konusu olabilir. Buradan da tespit edilmesi mümkün olabilir. Şayet bu biçimde kahverengi bir imaj, bulanıklık ve köpük, su yüzeyinde bir düzensizlik kelam konusu ise tespit etmek mümkün olabilir.”

“Rip akıntısına kapılan kişi akıntıya karşı yüzmemeli”

Bural, Türkiye kıyılarında rip akıntılarının en sık görüldüğü yerlerin başında Karadeniz’in geldiğini, İstanbul’un Karadeniz’e açılan noktaları olan Ağva ve Şile üzere bölgelerde de rip akıntılarının görüldüğünü kaydetti.

Yaz aylarında rip akıntılarının arttığını söylemenin mümkün olmadığını anlatan Bural, rastgele bir fırtına sonrası sakin bir günde de meyyit deniz dalgalarının bir halde kıyıya yanlışsız yaklaşabileceğini lisana getirdi.

Bural, rip akıntısına kapılan bireylerin paniğe kapılmaması gerektiğini vurgulayarak, “Rip akıntısına kapılan kişinin öncelikle akıntıya karşı yüzmemesi gerekiyor. Boğulmaların büyük çoğunluğu o esnada yaşanıyor. Zira sizi kıyıdan uzaklaştırıyor. Bu noktada o yüzücü panikle karşıya hakikat yüzmeye çalışıyor. Natürel ki yoruluyor zira çok şiddetli bir akıntıdan bahsediyoruz. O noktada kişinin yorulmasına, nefessiz kalmasına yol açıyor. Mümkünse şayet düzgün bir yüzücüysek kıyıya paralel, yanlamasına yüzmek akıntıdan bir halde bizi uzaklaştırır yahut yalnızca su yüzeyinde kalmaya odaklanabiliriz. Zira bu sonuçta ekseriyetle dar, kısa periyodik bir akıntı. Bir süre sizi kıyıdan uzaklaştıracak. Bir noktadan sonra çeken akıntının yaşandığı bölgeden uzaklaşacaksınız.” sözlerini kullandı.

Türkiye’de rip akıntılarıyla ilgili şuur seviyesinin şimdi kâfi olmadığını belirten Bural, AFAD öncülüğünde birtakım çalıştaylar düzenlendiğini lakin bu çalışmaların daha da yaygınlaştırılması gerektiğini kelamlarına ekledi.

Kaynak: AA / Hikmet Faruk Başer – Yeni

About The Author